zaterdag 5 november 2016

Beste Sjef

Beste Sjef,

Mijn vader heeft een groot deel van zijn leven op een ZMLK school gewerkt. Een school met voornamelijk kinderen met het syndroom van Down. Hij is al een tijdje met pensioen, maar de contacten met de school zijn gebleven. Zo heeft hij (ondertussen bijna 80) al een tijd een 18-jarige stagiair van de desbetreffende school. Samen aardappelen schillen, boodschappen doen, dat soort werk. Afgelopen zomer zijn ze samen het bankje in de tuin aan het beitsen. De stagiair werkt niet erg netjes en mijn vader geeft hem een plastic handschoen, "zodat je niet vies wordt". Gehoorzaam trekt hij de handschoen aan en gaat verder met beitsen. Met zijn onbedekte hand. Beste Sjef, in tegenstelling tot wat je beweert in dit interview, niet "ieder kind kan naar de universiteit."

maandag 17 oktober 2016

Starters

Over onderwijs kun je eindeloos lang praten. Wat goed onderwijs is. Wat het doel van onderwijs is. Wat de rol van de leraar is en hoe waardevol de relatie tussen leraar en leerling. Meer of minder toetsen. Kennis of vaardigheden. Leraar of coach. Als je begint, kun je wel even doorgaan... Maar hoe vaak gaat het eigenlijk over onderwijs op school? Hoe vaak wordt er echt gesproken over het hoe en waarom van ons handelen? In de personeelskamers die ik ken: nauwelijks. In de vergaderingen die ik ken: nauwelijks. Dat zou ik graag anders doen en daarom vroeg ik op twitter om 'filmpjes als gespreks- / discussiestarter'. Dat heb ik geweten. Met alle opgestuurde suggesties ben ik nog wel een paar vakanties zoet. Hier alvast een kleine selectie van al het moois dat ik opgestuurd kreeg. Dank allemaal voor de bijdrages!

vrijdag 30 september 2016

Moet-werkjes

Dit jaar ben ik begonnen met een nieuwe baan. Teamleider bij Het Stedelijk Lyceum in Enschede, locatie De Stedelijke Mavo. Een kleine school. Dat is fijn, maar maakt ook kwetsbaar. Twee collega's die allebei een week ziek zijn, dat betekent direct een flinke belasting voor de rest. In combinatie met de altijd drukke start van het jaar, twee ouderavonden en wat al niet meer: de (werk)druk is direct voelbaar voor collega's. 

Ergens deze week breng ik mijn zoontje Pelle (5) naar bed. Mijn gedachten nog een beetje bij de gesprekken en puzzels op het werk. Na het omkleden, tandenpoetsen, voorlezen ligt hij lekker onder de dekens. We kletsen dan vaak nog even over de dag. "Begin jij maar papa."

maandag 19 september 2016

Prachtig filmpje over nieuwsgierigheid

De klad zit in het bloggen... het zal een beetje met mijn nieuwe baan te maken hebben dat ik er niet aan toe kom. De bedoeling is uiteraard wel om te blijven bloggen (anders durf ik me ook niet op het edubloggersdiner te vertonen). Dus bij deze, om er weer een beetje in te komen, dit prachtig gemaakte filmpje van de Universiteit van Twente. Over het belang van nieuwsgierigheid, vragen stellen en innovatie. Onlosmakelijk verbonden natuurlijk!


donderdag 19 mei 2016

Beoordelen bij LO - enquête deel 2

Beoordelen bij Lichamelijke Opvoeding houdt me nogal bezig. Vanuit een pedagogisch perspectief (zie bijv. mijn blog over het prachtige risico van bewegingsonderwijs), maar ook vanuit een meer onderwijskundig perspectief: past de manier van beoordelen wel bij wat we willen beoordelen? Omdat ik nieuwsgierig was hoe collega's hiermee omgaan, heb ik een enquête uitgezet. In het eerste deel daarvan (resultaten heb ik hier uitgebreid beschreven) heb ik gevraagd naar het waarom, wat, wie en vorm van beoordelen. Wat in dat deel vooral opviel is dat docenten lichamelijke opvoeding het belangrijk vinden om - bij de beoordeling! - naar meer te kijken dan het trucje alleen, er wordt gelet op inzet, houding, sportiviteit, het uitvoeren van rollen en wat al niet meer. Wat daarna opvalt is dat het toch vooral de docent is die de beoordeling doet, ondanks dat er blijkbaar heel veel beoordeeld moet worden. De weergave van beoordelingen is uiteindelijk vrij klassiek, het leeuwendeel van de docenten vangt de prestaties, progressie, houding, inzet (etcetera) in een cijfer. 

In dit blog probeer ik een goede samenvatting te geven van de antwoorden op de 'praktijkvragen' uit het tweede deel van de enquête. Hoe ga je bij het beoordelen om met zwakke bewegers of juist excellente bewegers? Hoe beoordeel je zoiets als de duurloop?

zaterdag 7 mei 2016

Beoordelen bij LO - enquête deel 1

Beoordelen. Ik vind het maar lastig. Omdat het subjectief is bijvoorbeeld. Hoe we ons best ook doen, met niveaubeschrijvingen bijvoorbeeld, er blijft nogal wat te interpreteren. Dat is in sommige gevallen prima op te lossen, vooral bij meetbare onderdelen. Je kunt namelijk heel objectief een gelopen tijd, een gesprongen hoogte of geworpen afstand meten. Maar is die tijd, hoogte of afstand niet meer een resultaat van aanleg dan van wat er in de les geleerd is? Ik vind beoordelen ook complex. We willen leerlingen een eerlijk beeld geven van wat ze kunnen, maar ook of ze zijn vooruitgegaan, of ze zich hebben ingezet, of ze sportief waren, of ze anderen hebben geholpen, of ze altijd op tijd in de les waren, of ze enzovoort. In hoeverre is een cijfer dan nog een handige representatie? Maar, als belangrijkste, ik vind dat beoordelen regelmatig het leren, het plezier, het DOEL van bewegingsonderwijs in de weg staat. Bijvoorbeeld op dat moment dat ik een meisje (heel angstig bij het kastspringen, na vier lessen toch een wendsprongetje) omstandig sta uit te leggen hoe trots ze moet zijn op haar 6. Dat alles bij elkaar, was ik wel benieuwd hoe collega's dat aanpakken! Met dank aan de vele retweets van mijn oproep via twitter is mijn enquête hierover uiteindelijk 33 keer ingevuld. De enquête bestaat uit grofweg twee delen. In het eerste deel heb ik gevraagd naar het wat, wie, waarom van beoordelen en in het tweede deel heb ik gevraagd naar concrete voorbeelden. In dit blog een weergave en interpretatie van de resultaten van het eerste deel.

maandag 18 april 2016

Vervorming

Er wordt nogal gediscussieerd over #onderwijs2032. En niet alleen gediscussieerd, de ene na de andere draagvlakmeting (hier), enquete (hier en hier) en petitie (hier) zien het levenslicht. Het wachten is een beetje op een referendum. Anyway, met discussie an sich is niks mis. Maar met deze discussie? Dat er een hoop onduidelijkheid bestaat is iets wat Onderwijs2032 zich mag aanrekenen. Hoe komen ze precies bij het idee dat er voldoende draagvlak? Wat is de wetenschappelijke onderbouwing van het rapport? Maar wat verder opvalt is dat er in de discussie zelf lang niet altijd de moeite wordt genomen om zelf voor duidelijkheid te zorgen. Mooiste slash treurigste voorbeeld: persoonsvorming.

zaterdag 16 april 2016

Apps in de gymzaal: Video Catch

In de lessen sport & bewegen gebruik ik regelmatig videofeedback. De leerling wordt gefilmd en kan zichzelf vervolgens terugzien zodat ik mijn feedback kan koppelen aan wat de leerling zichzelf ziet doen. Hudl Technique is een voorbeeld van een app die ik daarvoor gebruik. Dit soort apps gebruik je echter vooral bij geplande gebeurtenissen: leerling X gaat een koprol maken, dat film je en vervolgens kijk je dat rustig terug. Op die manier werken spelsituaties alleen niet, je kunt niet van tevoren voorspellen wanneer juist dát gaat gebeuren wat je graag terug wilt zien. Voor deze situaties kun je goed de app Video Catch gebruiken.

dinsdag 12 april 2016

Pitchen voor het LOFonds

Gisteren stelde ik op twitter deze vraag:
Nu heb ik niet een enorme schare volgers die altijd op alles reageren, maar dit maakte toch wel wat los. De reacties liepen enorm uiteen. Mensen die met afgrijzen terugdenken aan "dingen met ringen en kasten", maar ook iemand die juist in deze lessen zelfvertrouwen opdeed. Uit de reacties vallen ook lessen te trekken, en die sterken mij in mijn overtuiging om het anders te doen.

vrijdag 25 maart 2016

PLG aflevering 3

In onze professionele leergemeenschap was deze week Erno Mijland (@ernomijland) op visite. Op ons verzoek maakte hij een vertaalslag van de inzichten vanuit 'brein en leren' (zie vorige keer) naar wat dat kan betekenen voor de inrichting van je onderwijs. Over twee zijden van de zelfde medaille, gamification en het SAMR model.

maandag 14 maart 2016

Leer- en geheugenstrategieën: chunking

Je leerlingen iets leren over de werking van het geheugen en dus iets over leren? Handig als je ze dat niet alleen kan vertellen of laten zien, maar ook kan laten ervaren. Een tijdje terug vond ik een mooie bron met allerlei demonstraties van leer- en geheugenstrategieën in de klas. Ondertussen heb ik toestemming van de auteur en de organisatie die het stuk publiceerde om op mijn blog die (vrij vertaalde) demonstraties te plaatsen. De leerstrategie in dit blog heeft te maken met de werking van het werkgeheugen. De capaciteit hiervan is nogal beperkt (aantal stukjes informatie dat het werkgeheugen tegelijkertijd kan verwerken is ongeveer 7), maar kun je vergroten door chunking strategieën te gebruiken. Losse stukjes informatie worden hierbij georganiseerd in betekenisvolle groepen (“chunks”), die makkelijker weer uit het geheugen kunnen worden opgehaald. De demonstratie uit dit blog laat door middel van een geheugentest met cijfers zien dat het vrij simpel is om veel meer te kunnen onthouden. 

dinsdag 8 maart 2016

Leer- en geheugenstrategieën

Ik probeer de leerlingen in mijn mentorklas wat mee te geven over leren en het organiseren van leren. We hebben het regelmatig over de 'gouden regels' (hier goed uitgelegd): spreid je studiemomenten, test jezelf, wissel af, zorg dat je jezelf kunt concentreren! Uiteraard leg ik ook uit waarom dit goed werkt, maar ja... hoeveel kinderen zitten uiteindelijk toch niet de avond voor een toets wanhopig alles in één keer naar binnen te stampen? Daarom ben ik ook altijd op zoek naar manier om leerlingen te laten ervaren dat het werkt. Zo deed ik het testje uit Nieuwsuur om leerlingen erachter te laten komen hoe verstandig het is om je smartphone uit te zetten tijdens het leren. Nu vond ik via twitter (hoera voor dat netwerk!) een prachtige bron met demonstraties van allerlei leer- en geheugentechnieken. In dit blog een samenvatting van het artikel en de eerste (door mij vertaalde) demonstratie. Over het spacing effect. 

donderdag 3 maart 2016

Apps in de gymzaal: Green Screen by Do Ink

Afgelopen periode was het weer tijd voor een onderdeel waar veel leerlingen automatisch van gaan zuchten en steunen. Bewegen op muziek! En ik moet eerlijk zijn... zelf vind ik het ook altijd weer spannend. Het is wat eigen vaardigheid betreft zeker niet mijn beste onderdeel. Dus sta ik de week voor de eerste lessen 's avonds met de gordijnen dicht hard te oefenen op het dansje van dit jaar. Hardop meetellend. Maar uiteindelijk durf ik er toch altijd weer aan te beginnen. De uiteindelijke opdracht voor de leerlingen: maak een videoclip!

vrijdag 19 februari 2016

PLG aflevering 2

Sinds het begin dit jaar ben ik onderdeel van de professionele leergemeenschap e-didactiek, gefaciliteerd door de Stoas Vilentumhogeschool. Helaas kan ik mezelf geen volwaardig lid noemen, ik was tot deze week alleen maar de eerste keer geweest (zie blog daarover). Op basis van de tussenliggende keren hadden mijn collega's Ria van Dinteren uitgenodigd. Zij is van huis uit onderwijskundige die op basis van breinprincipes advies geeft aan organisaties en in het onderwijs (www.riavandinteren.nl). In pakweg anderhalf uur vertelde ze ons over de verdiepingen in onze hersenen, de ontwikkeling hiervan en het belang van een positieve benadering. In dit blog een korte samenvatting, vervolgvragen en bedenkingen.

maandag 25 januari 2016

Parels

Afgelopen week waren op het Groene Lyceum in Almelo portfoliopresentaties of voortgangsgesprekken. We deden het voor de eerste keer en de termen worden nog een beetje door elkaar gebruikt, wellicht bij gebrek aan beter. De kern is dat alle leerlingen, van klas 1 tot 6, zichzelf en hun ontwikkeling presenteren aan hun ouders, coach en een vakleerkracht. Ze vertellen over zichzelf, over wat ze gedaan hebben, waar ze trots op zijn, waar ze veel van geleerd hebben (en wat) en wat ze zelf de komende periode het belangrijkste vinden. Aan de hand daarvan worden dan door de aanwezigen verdiepende of verduidelijkende vragen gesteld. Ik ben zelf mentor/leraar/coach van klas 3 en had in totaal 21 gesprekken van een half uur, verdeeld over 2 dagen. Grotendeels ná de lessen. Geen moment heb ik er ook maar over nagedacht om daar even van te balen. Het was genieten!

zaterdag 16 januari 2016

Google Forms, formRanger en formMule

Belofte maakt schuld. Ik twitterde blij:

En uit de reacties bleek dat mensen wel wilden weten hoe ik dat inschrijfformulier had gemaakt. Ok, bij deze.

vrijdag 15 januari 2016

Apps in de gymzaal: Team Shake, Versus en TimerOnFire

Beeldfeedback vind ik één van de waardevollere toevoegingen die een iPad in de zaal kan bieden. Een beweging of een situatie terugkijken, even het beeld stilzetten op een belangrijk moment, het zijn extra mogelijkheden om leerlingen vaardiger te maken. Ondertussen gebruik ik ook een aantal apps die het organiseren van de les een stukje makkelijker maken. Hier bespreek ik kort drie apps die ik regelmatig gebruik.

zaterdag 9 januari 2016

Bevorderen van nieuwsgierigheid: thesis.

Het staat al een tijdje op mijn to do: een stukkie schrijven over mijn onderzoek en daarbij direct de thesis zelf delen. Het komt er niet echt van... Van het schrijven niet. En van het delen ook niet. 
Alhoewel, er zijn mensen geweest die gevraagd hebben om mijn thesis en die ook gekregen, maar echt openbaar is het nog niet. Nu vertelde ik vanochtend wat over het kwantitatieve gedeelte van mijn onderzoek aan de eerstejaars van de master Leren & Innoveren van de Stoas Vilentumhogeschool. Daar kwam de vraag weer: kunnen we je thesis ook inzien? Ja dat kan, zei ik, ik zet hem vandaag op mijn blog. Dus bij deze. Hier alvast het abstract, klik op de titel voor de volledige thesis.






Samenvatting
In dit onderzoek werd de invloed van verschillende aspecten van het project Lifestyle op de nieuwsgierigheid van leerlingen onderzocht. Een klas uit het eerste leerjaar (n=22, 12-13 jaar) van het vmbo volgde gedurende zes weken een leerarrangement, met als impliciet doel de nieuwsgierigheid te bevorderen. Een voor- en nameting werden ingezet om de Mate van nieuwsgierigheid en het vermogen om vragen te stellen te meten, gecombineerd met kwalitatief onderzoek naar de mate van nieuwsgierigheid tijdens de interventie. De resultaten van dit onderzoek wijzen op een positieve invloed van keuze in onderwerp en eigen vragen leren stellen op de mate van nieuwsgierigheid met daarbij inzicht in de rol van docent en informatie. Vervolgonderzoek is nodig om de generaliseerbaarheid van deze verkregen resultaten te toetsen.